Mijn laatste dagen in Rwanda verliepen drukker dan gehoopt. Er waren nog een heel aantal zaken onduidelijk en die wou ik voor vertrek graag nog ophelderen. Zo was de functie van de KOTIMU coöperatieve nog steeds niet duidelijk, was me nog steeds een raadsel wie liegt en wie niet, en was het niet geheel duidelijk waar de watertoevoer en afvoer van elke watertank vandaan komt / naartoe gaat.
Ik genoot nog van mijn laatste dagen, nam afscheid van iedereen en vertrok terug richting België. Ik ben enorm dankbaar voor deze ervaring. Ik heb leuke en mindere momenten gehad, maar de voordelen wegen zeker op tegen de nadelen! Wat een land, wat een mensen en wat een landschappen! Ik ga het missen, maar ik ben ook blij terug thuis te zijn, in het vertrouwde België.
Meer details van mijn laatste dagen in Rwanda en mijn terugkomst in België onder deze foto's.
Ma 18-4: KOTIMU
Deze ochtend zetten we ons in de living om wat computerwerk te doen. Super onverwachts zei Jean Baptiste plots: "You know that there is a KOTIMU meeting right now, do you? Don't you have to be there?" Mijn eerste gedacht was "Yeah but don't YOU have to be there?" Maar ik zweeg. Ik had even geen zin in discussies. KOTIMU is, zoals ik eerder al vertelde, een coöperatieve die zich wil ontfermen over watermanagement en bescherming van de omgeving. We gingen een kijkje nemen bij hun vergadering, die door onze aanwezigheid een compleet andere wending kreeg. Uit de vragen die ze ons stelden, werd duidelijk dat ze nog steeds niet echt wisten wat hun taak in het project zou zijn. We kwamen ook te weten dat zij eigenlijk lid zijn omdat ze hopen een watertank te krijgen bij hun thuis, een valse belofte van Faustin. Met andere woorden: het bestaan van deze coöperatieve blijft voor iedereen wat vaag, maar het is de bedoeling dat zij in de toekomst, samen met de parochie, het project managen.
Daarna werkte ik verder aan de overdracht voor de volgende studenten. Ik zette me even buiten, omdat ik daar zin in had. Niet zo slim, bleek, want een aantal spelende kinderen konden me vanop een afstand over het muurtje zien. "Nyiramwiza, nyiramwiza", luidde het. "Ngwino" ("come here"). Ik ging langs en praatte even met hen. Het gesprek eindigde met een "We want biscuits". Dit is iets wat we wel vaker horen als blanke. Aangezien ik maar een drietal koekjes meer had en ik wist dat Eva nog een zak snoep had om uit te delen, ging ik haar halen.
Hélène gaf de opmerking dat dit het stereotype beeld van "de blanke geeft eten" enkel maar versterkt en dat de kinderen erna nog meer zouden vragen naar eten. Ik volg haar daar helemaal in, maar ik vind het jammer dat we niet eens iets liefs kunnen doen, zonder daar negatieve gevolgen aan te hebben...
Daarna speelden we, samen met de kinderen, nog wat met een rap gemaakte bal uit de papieren zak van Sara haar donuts/oliebollen.
Eens terug thuis besloot ik me binnen te zetten om ongestoord verder te kunnen werken aan de overdracht.
Di 19-4: Eva's dag
Vandaag was het Eva haar verjaardag. Hélène had het leuke idee om iets speciaals te doen. We vroegen aan Nsenga om chapati te maken. Hijzelf had het idee om er "Happy birthday Eva" in te kerven. Sara en Hélène verzamelden snel nog wat bloemetjes en zelfs de priesters waren het niet vergeten. Narcisse begon te zingen en Vincent had ook bloemetjes geplukt.
Na het ontbijt vertrokken we richting Kigali voor mijn COVID test en om te printen voor het project, maar voornamelijk om van de dag te genieten. We aten een pizza (of toch tot zover je het pizza kon noemen). Het zag eruit als een quiche en smaakte naar lasagne. Wel lekker, maar heel zwaar.
Aangezien het een warme dag was, besloten we een ijsje te eten. Niet zo lekker als in België, maar het heeft gesmaakt! En daarna dronken we nog een cocktailtje, kwestie van Eva haar verjaardag goed te vieren he 😉
Woe 20-4: Regendag
Het gebeurt hier niet vaak dat het echt de hele dag regent, maar vandaag was zo'n dag. Dagje computerwerk dan maar. We hadden om 10u een online vergadering met de projectpartners. Aangezien ik morgen naar huis ga, kreeg ik vandaag heel wat bedankjes voor wat ik gedaan had voor het project. Wel, ik heb alles met veel plezier gedaan! We kregen nog een laatste opdracht: proberen alle aanwezige watertanks in kaart te brengen en te weten te komen waar de toevoer vandaan komt en voor welke doelen het water gebruikt wordt. Iets voor morgen! Na deze vergadering, hadden we nog een vergadering met Sigrid en na de middag zat ik ook nog samen met Narcisse en de president van KOTIMU. Er komt zo stilaan schot in de zaak. De motivatie was bij veel mensen ver te zoeken na Faustin zijn vertrek, maar ik heb het gevoel dat dit kwam door een gebrek aan informatie. Nu iedereen wat meer geïnformeerd is, heb ik het gevoel dat ze stilaan in actie zullen komen. We zullen zien...
Do 21-4: En plots was ik weg
Deze dag begon vrij chaotisch voor mij. Ik moest mijn valies nog maken, terwijl ik wist dat ik vandaag nog veel zou moeten doen. Typisch ik. Na het ontbijt gingen Sara, Eva, Hélène en ik naar buiten om de watertanks te observeren, zoals gisteren tijdens de vergadering gevraagd. Dit nam heel wat tijd in, maar gelukkig kon Joshua ons veel info geven.
We waren (in Rwandese termen) net op tijd klaar voor onze speech. Die stond gepland om 12u, maar ging pas van start om 12u30. En dit keer was het onze schuld.
Na de speech van Eva, Sara en Hélène over de handwasfaciliteiten was het tijd voor mijn afscheidsspeech. Ik bedankte iedereen die bijgedragen had aan deze mooie ervaring en maakte van de gelegenheid gebruik om nog een beetje te speechen over het belang van proper water en een goede hygiëne. Daarna haastte ik mij om mijn valies te maken, aten we, nam ik afscheid van iedereen, en vertrokken we richting Gaseke.
In Gaseke kwam Emile me oppikken om me tot aan de luchthaven te brengen. Hélène en Faustin wilden me ook graag vergezellen. Maar Faustin is nu niet bepaald degene die je mee wilt hebben als je ergens op tijd moet zijn. Hij moest perse nog naar de bank gaan. Hierdoor en door het tijdsverlies door omwegen en files kwamen we een dik uur later dan gehoopt aan in de luchthaven. Ik had wat schrik mijn vlucht te missen, dus gaf beide priesters nog snel een afscheidsknuffel en haastte me naar de check in. Ik haalde mijn gate nog ruim op tijd en vloog naar huis. Bye Rwanda, I will miss you all, my friends! Hope I will see you back at the inauguration in October!
Mensen vroegen me soms of ik graag naar huis wilde. Ik vind dat mijn vertrek op een goed moment komt. Ik ga Rwanda zeker missen, maar er zijn toch een aantal zaken waaraan ik me begon te ergeren. Zo kwam ik de laatste weken van steeds meer mensen te weten dat ze liegen, zelfs over de domste dingen zoals hun verjaardag, maar ook over belangrijke informatie over het project. Daarnaast had ik ook lichtjes genoeg van al de aandacht die je krijgt als blanke in Rwanda. Dit gaat niet enkel om mensen die naar je staren, maar ook om mensen die met je mee willen naar Europa. Ook het constant moeten wachten op bepaalde personen zal ik zeker niet missen (er zijn gelukkig ook punctuele Rwandezen). Daarnaast denk ik dat ik ook te naïef geweest ben in het begin, wat betreft de vriendelijkheid van mensen bijvoorbeeld. Aangezien ik blank ben, hopen velen op financiële steun, of zelfs om te trouwen zodat ze mee kunnen naar België... Fake vriendelijk? Waarschijnlijk wel, maar niet iedereen is zo!
Laten we zeggen dat ik blij ben dat ik gebleven ben tot ik de negatieve kanten van het land ook gezien heb. Op deze manier heb ik meer accurate informatie om te beslissen of ik ooit voor een langere periode (enkele jaren) wil teruggaan. En begrijp me niet verkeerd, ik ben ongelooflijk blij en dankbaar voor deze ervaring!
Comments