Hetgene wat deze week kleurde, was zonder twijfel de komst van Eva en Hélène. Ik verliet Muyanza om de studenten op te halen in Kigali en samen verder te reizen naar Mutete. Ik spring terug in in het project, voornamelijk als ondersteuning van de studenten. Zowel om ze wat wegwijs te maken in Rwanda als om ze wat te ondersteunen in hun gezondheidsbevorderende taak in het project. Namelijk: het mobiliseren van de bevolking om zuiver water te gebruiken om voldoende te drinken en een goede hygiëne toe te passen.
We bezochten de belangrijkste plaatsen voor het project, voornamelijk op de lagere school naast de parochie. Daarnaast verkenden we ook de buurt door naar twee nabijgelegen dorpjes te wandelen, gecombineerd met wat bezoekjes. De studenten burgerden zich snel in en kunnen ondertussen ook al wat woordjes Kinyarwanda. En ik verbaasde hen, maar ook mezelf, met hoe goed ik al kan communiceren in het Kinyarwanda.
En zoals altijd: onder deze foto's kunnen jullie verder lezen voor een overzicht per dag.
7-2: Bye Muyanza
Mijn laatste dag in Muyanza vandaag. Tijd om nog wat kleren te wassen, mijn valies te maken en plannen te maken voor morgen en overmorgen om de studenten goed te ontvangen.
Ik liep nog wat rond in Muyanza en waste snel nog wat kleren, aangezien er in Muyanza (in tegendeel tot Mutete) wel voldoende water is. Hoezo? Omdat Muyanza in een dal ligt en ze gemakkelijk water kunnen gebruiken van een hoger gelegen bron. Ik verkende deze bron 's avonds met Célestin, die me dit al heel mijn verblijf in Muyanza beloofde. Gelukkig kwam van uitstel geen afstel. We wisselden lopen en wandelen af om uiteindelijk aan de bron op de top van de berg te komen.
Als je goed kijkt in de rechter onderhoek van deze foto kan je zien dat de stenen nat zijn. Dit is waar de natuurlijke bron passeert. Onder de grond is een systeem gemaakt om dit water te zuiveren en vervolgens komt dit via leidingen bij de bevolking terecht.
Célestin vertelde mij hoe de bron ontdekt werd en hoe koffie gemaakt wordt. Op onderstaande foto kan je twee koffiebonen zien: één gepelde en één ongepelde. Kort gezegd worden deze bonen gedroogd, vervolgens geroosterd en soms ook nog gemalen.
En al pratend gaat de tijd soms snel voorbij. Het was al snel donker en door de smalle steile paadjes was het absoluut noodzakelijk om de zaklamp van mijn gsm te gebruiken.
En ik was de enige. Zoals altijd kwamen we onderweg heel wat mensen tegen die zonder problemen zonder zaklamp (en uiteraard zonder straatverlichting) kunnen wandelen. Eens thuis was het tijd voor een douche, gevolgd door het avondmaal en mijn (voorlopig) laatste nacht in Muyanza.
8-2: 'Grote dag'
Gisterenavond kwamen Eva en Hélène aan in Kigali. Zij zullen hun stage toegepaste gezondheidswetenschappen uitvoeren in het project rond watergebruik hier in Mutete. Hun eerste nacht spendeerden ze in Kigali en vandaag gingen Narcisse, Faustin en ik ze ophalen om naar Mutete te brengen. Terwijl Faustin zijn ding deed, nam ik Eva en Hélène op sleeptouw om praktische dingetjes te regelen en een pizzaatje te eten.
Na ons middagmaal spraken we nog af met Ambroise en na lang wachten op Narcisse was het tijd om te vertrekken richting Mutete. Aangezien de valiezen niet allemaal in de auto van Narcisse konden, kwamen Faustin en zijn chauffeur nog mee tot Mutete en ik mocht eindelijk eens een stukje op de grote baan rijden! Het was geruststellend dat er een ervaren chauffeur naast mij zat, want om toe te geven, ik weet niet of het zo veilig zou geweest zijn als ik het volledige stuk op de grote baan had gereden. Het verkeer is hier enorm chaotisch en als je het niet gewoon bent kan dat wel eens voor problemen zorgen. Het stuk op de aardeweg reed ik volledig zelf, zonder problemen en met opnieuw complimenten op mijn rijstijl. Bon, dat gezegd zijnde. Na afscheid te nemen van Faustin aten we samen met de priesters van Mutete. Het was een gezellige avond!
9-2: Rondleiding
Het voelde raar genoeg niet zo druk aan, maar vandaag hebben we veel gedaan! We begonnen met een bezoek aan de lagere school hier in Mutete, waar het grootste deel van het project zal doorgaan.
Joshua, de leider van het bouwen van de watertank, gaf ons een rondleiding over de waterleidingen en waterputten die zullen betrokken worden in het project.
Ondertussen groette ik ook redelijk wat leerkrachten die ik weer al even niet gezien had. Ik stelde ook Eva en Hélène voor aan hen. Na dit bezoek aan de school maakten we nog een kort wandelingetje in de buurt.
Erna hielp ik Dorothea in de keuken, aangezien er een heel aantal bezoekers bleven eten. Na het middagmaal namen we een kijkje bij Nsenga, die sinds kort de bakkerij van de parochie weer opgestart heeft. Heerlijk, dat brood! Doet hij goed!
Tegen de avond passeerden we even langs het marktje. Ik kocht er een stofje om een van de volgende weken zelf een rok mee te naaien. Benieuwd wat dat zal geven! Aangezien we plots met 3 blanken waren, werden we enorm aangekeken en door het oncomfortabele gevoel van de starende ogen besloten we verder te wandelen.
Narcisse vergezelde ons tot het naburige dorpje van Mutete. Aangezien ik niet van plan was zo ver te wandelen, had ik mijn slippers nog aan... met een bijna-blaar als gevolg. Na het avondmaal hielp ik (met succes!) Narcisse nog een probleem met zijn laptop oplossen en ging ik slapen.
10-2: Rondleiding 2
We startten de dag met een bezoek aan het gezondheidscentrum. Ik gaf Eva en Hélène een kleine rondleiding en stelde hen voor aan Berthile, de hoofdverpleegster en ook een vriendin van mij. Zij vroeg me om Eva en Hélène voor te stellen aan de mensen in de "wachtzaal". En daar ging ik. Ik nam mijn telefoon erbij en las mijn voorbereidde tekst voor in het Kinyarwanda. Het is een pak langer dan mijn eigen presentatie, dus ik weet niet of ik het ooit vanbuiten ga kennen, maar ik doe mijn best!
Na dit bezoek gingen we een kijkje nemen op de middelbare school vlakbij. Het was niet echt mijn plan, maar ik ben blij dat we het toch gedaan hebben. Nadat we ons voorstelden aan de directeur, gaf die ons een rondleiding op zijn school. Hoewel zomaar zonder concreet doel ergens binnenspringen ook niet echt ideaal is, aangezien de mensen onmiddellijk hulp verwachten... Aangezien ons project van de priesters uit vertrekt en dit geen katholieke school is, is het niet de bedoeling dat wij daar interventies zullen uitvoeren.
In de namiddag besloten we binnen te blijven omdat het eruit zag alsof het ging regenen. Ik gaf Eva en Hélène al een inleiding in het project en gaf hen een groot deel van de informatie die ik doorheen mijn verblijf hier verworven heb.
Tegen het avondmaal begon ik redelijk wat te snotteren, dus besloot ik mij apart te zetten om te eten. Hopelijk is het niets, maar liever het zekere voor het onzekere nemen.
11-2: Rusten
Man, wat heb ik slecht geslapen. Mijn neus zat verstopt, dus mijn nacht bestond uit draaien en keren en ondiepe slaap. 's Ochtends besloot ik weer apart te ontbijten en erna trok ik me terug in mijn kamer om te rusten. Hopelijk genees ik snel!
12-2: Mooi weer!
Wel, heel ziek ben ik gelukkig nooit geweest. Ik voel me al beter. We begonnen de dag met wat werken voor het project. Ik bood steun aan Eva en Hélène en hielp daarna Narcisse problemen oplossen bij het printen van documenten.
Na het middagmaal besloten we van het goeie weer te genieten met een koffietje en chocolaatje en werkten we buiten wat verder aan het project.
We namen ook nog een kijkje op school om wat meer info te verzamelen voor een goed verloop van het project. We keken even toe naar de werkers die de put voor de watertank aan het graven waren en erna toonde ik de, momenteel onbestaande, kraantjes om handen te wassen na toiletgebruik.
En een beetje later, na een random wending in een gesprek met Nsenga, waren we plots suikerriet aan het eten, uit eigen tuin. Lekker, maar zoet. Zoals je waarschijnlijk wel kon verwachten. Het is de bedoeling dat je op een stukje bijt om het sap eruit te krijgen en wat overblijft is vrij hard en niet de bedoeling om op te eten.
Daarna gluurden we even door de openstaande deuren van de kerk naar de trouw die plaatsvond en liepen we langs de plaats waar het koor aan het oefenen was.
Vlak voor de duisternis vergezelden we Dorothea naar het marktje, waar we opnieuw door iedereen aangestaard werden. Een onbekende vrouw nam me bij de hand en leerde me een heleboel groenten in het Kinyarwanda. Verbaasd door hoeveel ik al wist, bleef ze zoeken naar woorden die ik nog niet kende.
Eens terug thuis was het al bijna tijd voor avondmaal en erna Skypten we nog even met Sara, die jammer genoeg nog niet naar Rwanda kon komen door een positief COVID resultaat.
13-2: Zondag, misdag
Zondag. De eerste zondag van Eva en Hélène, wat betekent dat ze zich moeten voorstellen in de kerk. Ik hielp hen met hun presentatie en maakte met wat hulp van de priesters zelf ook een presentatie om hen wat uitgebreider voor te stellen. Mijn Kinyarwanda gaat al vrij vlotjes en ik moet eerlijk toegeven dat ik toch wel een beetje trots ben op mezelf. Tussen de twee missen door wasten Eva en Hélène hun kleren en hielpen we Dorothea wat in de keuken.
Na de tweede mis, waar we gelukkig enkel aanwezig moesten zijn om ons voor te stellen, was het etenstijd. Erna brachten we een bezoekje aan George en Epifania en hun dochter Rosette, vrienden van de priesters en ondertussen ook van mij. We wilden graag ook de natuurlijke bron waar mensen water halen bezoeken, maar doordat het plots hard begon te regenen, besloten we terug te keren.
Na een gezellige namiddag haastten we ons terug naar huis, vluchtende voor de regen. En dan... tijd voor mijn blog, die ik door de slechte verbinding niet volledig af kreeg.
PS: Eva en Hélène schrijven ook een blog, dus voor de geïnteresseerden, hier is de link: https://helenebaert.wixsite.com/rwanda
Comments